مسمومیت با متانول
آسیب عصب بینایی ناشی از متانول چیست ؟
مسمومیت متانول میتواند از طریق بلعیدن، تنفس و یا تماس با پوست اتفاق بیفتد. هنگامی که متانول در بدن متابولیسم (سوخت و ساز )میشود، فرمالدئید و اسید فورمیک تولید میشوند که بسیار سمی هستند و میتوانند منجر به آسیب عصب بینایی و از دست دادن دائمی بینایی شوند.
در مورد افزایش حاد موارد مسمومیت در ایران اطلاعات رسمی در دسترس ما قرار ندارد. با این حال، مهم است به یاد داشته باشید که حوادث مسمومیت متانول در مناطق مختلف، از جمله ایران، بهطور مکرر موضوع نگرانی بهداشت عمومی بودهاند.
در برخی موارد، مسمومیت متانول به دلیل مصرف نوشیدنیهای الکلی غیرقانونی یا آلوده رخ میدهد. این نوشیدنیها ممکن است بهطور کاذب برچسبگذاری شده یا غیرقانونی تولید شوند و باعث مسمومیت غیرعمدی شوند.
در دورههای افزایش حاد موارد مسمومیت متانول، مقامات بهداشت عمومی و کارشناسان پزشکی بهطور معمول با کمپینهای آگاهیبخشی به مردم درباره خطرات مصرف نوشیدنیهای الکلی غیرقانونی ، تقلبی یا خانگی واکنش نشان میدهند. همچنین، تلاشهای نظارت و پایش را افزایش داده تا بهسرعت هر گونه شیوع را تشخیص داده و مسائل را به موقع مورد رسیدگی قرار دهند.
درمان:
درمان نوروپاتی بینایی ناشی از متانول حاد شامل چندین روش است که هدف آن کنترل اثرات سمی متانول و حمایت از بازسازی عصب بینایی است. اهمیت اقدامات درمانی زودهنگام برای جلوگیری از آسیب بیشتر بسیار مهم است. در زیر تعدادی از اجزای کلیدی درمان آورده شدهاند:
- حمایت پزشکی: ارائه مراقبتهای حمایتی، شامل اکسیژن تراپی و حمایت تنفسی در صورت نیاز، برای پایدار نمودن وضعیت بیمار انجام میشود.
- شستشوی معده و زغالفعال: در موارد مصرف اخیر، ممکن است شستشوی معده (لاواژ معده) انجام شود تا متانول باز جذب نشده را حذف کند. زغالفعال یا شارکول نیز ممکن است به کار رود تا متانول را در معده جذب کرده و از جذب آن در خون جلوگیری کند.
- استفاده از داروهای پاد زهر: پاد زهر متانول فومپیزول (آنتیزول) یا اتانول است. این داروها میتوانند تبدیل متانول به محصولات سمی (فرمالدهید و اسید فورمیک) را در بدن مسدود کنند و به بدن اجازه دهند متانول را به صورت طبیعی بدون ایجاد آسیب بیشتر حذف کند.
- اصلاح اسیدوز: اسیدوز (کاهش pH خون) عارضهای معمول از مسمومیت متانول است. ممکن است از سدیم بیکربنات وریدی برای اصلاح تعادل اسید-باز استفاده شود.
- همودیالیز: در موارد شدید یا هنگامی که پادزهر ها بهراحتی در دسترس نیستند، همودیالیز ممکن است برای حذف متانول و محصولات سمی از خون استفاده شود.
- کورتیکواستروئیدها: در برخی موارد، کورتیکواستروئیدها ممکن است برای کاهش التهاب و تورم عصب بینایی استفاده شوند.
- درمان های حمایتی: بازسازی بینایی و درمان های حمایتی ممکن است لازم باشد تا بیماران با هرگونه از دست دادن بینایی و تطبیق با توانمندیهای بینایی تغییر کنند.
مهم است بهیاد داشته باشید که اثربخشی درمان به شروع سریع معالجات و شدت آسیب عصب بینایی بستگی دارد. به همین دلیل، در موارد مشکوک به مسمومیت متانول، جستجوی کمک پزشکی فوری بسیار حیاتی است. همچنین، تدابیر پیشگیری مانند اجتناب از مصرف نوشیدنیهای الکلی تقلبی یا خانگی و افزایش آگاهی عمومی میتوانند نقش مهمی در کاهش شیوع مسمومیت متانول و نوروپاتی اپتیک داشته باشند.
آیا این آسیب برگشت پذیر است ؟
قابلیت برگشتپذیری نوروپاتی اپتیک متانول حاد به شدت آسیب دیدن عصب بینایی و بهموقع بودن درمان وابسته است. اگر بیماری بهزودی تشخیص داده شود و درمان مناسب بهسرعت اجرا شود، احتمال بهبود جزئی یا کامل بینایی بالا خواهد بود.
در موارد خفیف با آسیب کمتر به عصب بینایی، با مداخلات پزشکی مناسب میتوان بهبود قابلتوجه یا حتی بهبود کامل بینایی را مشاهده کرد. اما در موارد شدید که عصب بینایی آسیبهای گستردهتری را تحمل کرده است، بهبود ممکن است محدود باشد و میتواند درصدی از از دست دادن دائمی بینایی باقی بماند.
مهم است تا تاکید شود که در موارد مشکوک به مسمومیت متانول، جستجوی کمک پزشکی فوری بسیار حیاتی است تا احتمال یک نتیجه مثبت را حداکثر کنیم. اگر شما یا کس دیگری پس از بهمخاطره افتادن احتمالی با متانول، علائم مسمومیت متانول مانند مشکلات بینایی داشته باشید، بدون تأخیر به مراقبت پزشکی اورژانس مراجعه کنید.
شما میتوانید جهت دریافت وقت معاینه با دکتر بهروز سعیدیان فوق تخصص شبکیه و لیزر و بهترین چشم پزشک کرج هم به صورت آنلاین و با انتخاب دکمه دریافت نوبت و هم به صورت تلفنی اقدام به دریافت وقت معاینه با بهترین چشم پزشک کرج، دکتر بهروز سعیدیان فوق تخصص شبکیه و لیزر نمایید.